ഈസ് (എൻഹാൻസ്ഡ് ആക്സസ് ആൻഡ് സർവീസ് എക്സലൻസ്) പ്രോഗ്രാമിന് കീഴിൽ സർക്കാർ നടത്തുന്ന വാണിജ്യ ബാങ്കുകൾക്ക് വേണ്ടിയുള്ള പരിഷ്കാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ സ്വീകരിക്കാൻ പ്രമുഖ പ്രാദേശിക ഗ്രാമീണ ബാങ്കുകളോട് (റീജിയണൽ റൂറൽ ബാങ്ക്) സർക്കാർ ആവശ്യപ്പെട്ടേക്കാം. റീജിയണൽ റൂറൽ ബാങ്കുകളുടെ കോർ ബാങ്കിംഗ് ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനാണ് സമാനമായ പദ്ധതി ആവിഷ്കരിക്കുന്നത്.
ഗ്രാമീണ ഇന്ത്യയിലെ വായ്പാ പ്രവാഹം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിൽ ഇത്തരം ബാങ്കുകളുടെ നിർണായക പങ്ക് കണക്കിലെടുത്ത് ചില കാര്യങ്ങളിലെങ്കിലും വാണിജ്യ വായ്പ നൽകുന്നവരുമായി സമനിലയിൽ കൊണ്ടുവരാനും, സമയബന്ധിതമായി ആർആർബി-കളെ കൂടുതൽ ശക്തിപ്പെടുത്താനുള്ള ധനമന്ത്രാലയത്തിന്റെ വിപുലമായ ശ്രമങ്ങളുടെ ഭാഗമാണിത്.
ആർആർബി നവീകരണം കാലഘട്ടത്തിന്റെ ആവശ്യമാണെന്നാണ് സർക്കാർ നയ
പൊതു മേഖലാ ബാങ്കുകളിൽ നടപ്പിലാക്കുന്നതിൽ നിന്ന് വളരെ വ്യത്യസ്തമായായിരിക്കും ആർആർബികളിൽ ‘ഈസ്’ നടപ്പിലാക്കുന്നത്.
രാജ്യത്തെ ആർആർബികൾ വേണ്ടത്ര ജീവനക്കാരുടെയും തൊഴിൽ പരിശീലനത്തിന്റെയും അഭാവം മൂലം കഷ്ടപ്പെടുകയാണ്. ജീവനക്കാരുടെ നൈപുണ്യം വികസിപ്പിക്കുന്നതിനൊപ്പം മൂലധന ഘടനയും നവീകരിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ആർആർബികളിൽ ഈസ് നടപ്പിലാക്കുമ്പോൾ, ഡിജിറ്റലൈസേഷനിലാണ് പ്രധാന ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കേണ്ടത്.
ഈസ് പോലുള്ള പദ്ധതി റീജിയണൽ റൂറൽ ബാങ്കുകളിൽ പ്രവർത്തനപരവും ഭരണപരവുമായ പരിഷ്കാരങ്ങൾ കൊണ്ടുവരുമെന്ന് വിദഗ്ധർ പറയുന്നു. ഗ്രാമീണ ബാങ്കിംഗ് സംവിധാനത്തെ പുനഃക്രമീകരിക്കുക എന്ന ഗവൺമെന്റിന്റെ ലക്ഷ്യത്തെ പദ്ധതി പൂർത്തീകരിക്കും.
ക്രെഡിറ്റ് വിപുലീകരണം, ബിസിനസ് വൈവിധ്യവൽക്കരണം, കിട്ടാക്കടം കുറയ്ക്കൽ, ചെലവ് ചുരുക്കൽ, സാങ്കേതികവിദ്യ സ്വീകരിക്കൽ, ഭരണം മെച്ചപ്പെടുത്തൽ എന്നിവ മാനദണ്ഡമാക്കിയാവണം ഗ്രാമീണ ബാങ്കുകൾ നേട്ടമുണ്ടാക്കേണ്ടത്.
ശരിയായ ഡാറ്റാബേസ് നിലനിർത്താനും കൂടുതൽ ഉപഭോക്തൃ – അധിഷ്ഠിതമാകാനും റീജിയണൽ റുറൽ ബാങ്കുകളെ ഈസ് സഹായിക്കും.
എന്താണ് ഈസ്?
പൊതുമേഖലാ ബാങ്കുകൾക്കായി കേന്ദ്ര സർക്കാർ 2018-ൽ ആരംഭിച്ച പദ്ധതിയാണ് ഈസ്. ഈ പ്രോഗ്രാം എല്ലാ വർഷവും പൊതുമേഖലാ ബാങ്കുകൾക്കായി ഒരു പൊതു പരിഷ്കരണ അജണ്ട സജ്ജമാക്കുന്നു.
ലാഭക്ഷമത, ആസ്തി നിലവാരം, ഉപഭോക്തൃ സേവനം, ഡിജിറ്റൽ ശേഷി എന്നിവ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിന് പൊതുമേഖലാ ബാങ്കുകളിൽ (പിഎസ്ബി) നവീന പരിഷ്കാരങ്ങൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കാനാണ് ഈസ് ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.
ഈസിന്റെ നാലാം പതിപ്പ് ലളിതമായി സാങ്കേതികവിദ്യ പ്രാപ്തമാക്കുന്നതിന് സഹകരണ ബാങ്കുകളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു.
ജൂണിൽ ധനമന്ത്രി നിർമല സീതാരാമൻ തുടക്കമിട്ട ഈസ് സംരംഭത്തിന്റെ നവീകരിച്ച പതിപ്പിന് കീഴിൽ, ഓരോ പൊതുമേഖലാ ബാങ്കും അതിന്റെ ബിസിനസ് മുൻഗണനകളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി മൂന്ന് വർഷത്തെ പ്രവർത്തന മികവ് ഉറപ്പിക്കേണ്ടതുണ്ട്.
ഈസ് നെക്സ്റ്റ് (EASENext) എന്ന ഏറ്റവും പുതിയതും നവീകരിച്ചതുമായ പതിപ്പിന് രണ്ട് ഘടകങ്ങളുണ്ട്. ഈസ് 5.0 (EASE 5.0) എന്നത് എല്ലാ പൊതു മേഖലാ ബാങ്കുകൾക്കും ഒരു പൊതു പരിഷ്കരണ അജണ്ടയും ഒരു ബാങ്ക് – നിർദ്ദിഷ്ട ഇടക്കാല പ്രവർത്തന പദ്ധതിയും നിർദ്ദേശിക്കുന്ന പദ്ധതിയാണ്.
വികസിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഉപഭോക്തൃ ആവശ്യങ്ങൾ, മാറുന്ന മത്സരം, സാങ്കേതിക പരിതസ്ഥിതി എന്നിവയോട് പ്രതികരിക്കുന്നതിന് പുതിയ കാലത്തെ കഴിവുകളിൽ നിക്ഷേപിക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകതയും നിലവിലുള്ള പരിഷ്കാരങ്ങൾ വർദ്ധിപ്പിക്കേണ്ടതും ഈ പൊതുവായ പരിഷ്കരണ അജണ്ടയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
ആർആർബികളിൽ 283 ദശലക്ഷം നിക്ഷേപകരും 26 ദശലക്ഷം വായ്പക്കാരുമുണ്ട്. 2020-21 സാമ്പത്തിക വർഷത്തിൽ 43 ആർആർബികളിൽ 30 എണ്ണവും മൊത്തത്തിൽ 1,682 കോടി രൂപ അറ്റാദായം നേടി.
ഈ ബാങ്കുകൾ ചരിത്രപരമായി, വാണിജ്യ ബാങ്കുകളേക്കാൾ ഉയർന്ന മൊത്ത നിഷ്ക്രിയ ആസ്തി അനുപാതത്തിന് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2021 മാർച്ചിലെ കണക്കനുസരിച്ച്, വാണിജ്യ ബാങ്കുകളുടെ ജിഎൻപിഎ അനുപാതം അവരുടെ അഡ്വാൻസുകളുടെ 7.3% എത്തിയപ്പോൾ, ആർആർബികളുടേത് 9.4% ആയി ഉയർന്നതായി ആർബിഐ ഡാറ്റ കാണിക്കുന്നു.