മുംബൈ: ഇന്ത്യൻ ഓഹരി വിപണിയിൽ പ്രാഥമിക ഓഹരി വില്പനകളുടെ (IPO) ചാകരയാണ് നടന്നു കൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. ചുരുങ്ങിയ കാലയളവിൽ നിരവധി കമ്പനികൾ വിപണിയിലേക്കെത്തി.
എന്നാൽ സ്മാൾ & മീഡിയം എന്റർപ്രൈസസ് (SME) ഐ.പി.ഒയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയന്ത്രണങ്ങൾ ഇപ്പോൾ സെക്യൂരിറ്റീസ് & എക്സ്ചേഞ്ച് ബോർഡ് ഓഫ് ഇന്ത്യ (SEBI), കർശനമാക്കിയിരിക്കുന്നു.
എസ്.എം.ഇ ഐ.പി.ഒ വിഭാഗത്തിൽ വിപണിയിലേക്ക് വരാനൊരുങ്ങുന്ന കമ്പനികളുടെ ലാഭക്ഷമത ഉറപ്പു വരുത്തുന്ന ചുവടാണ് ഇതിൽ പ്രധാനം. അപേക്ഷ നൽകുന്ന കമ്പനി, അതിനു മുമ്പത്തെ മൂന്ന് വർഷങ്ങളിൽ രണ്ട് വർഷമെങ്കിലും പ്രവർത്തന ലാഭം നേടിയിരിക്കണമെന്നതാണ് പുതിയ വ്യവസ്ഥ. പ്രമോട്ടർമാരുടെ ലോൺ തിരിച്ചടവ് നടത്തുന്നതിനായി ഫണ്ട് സമാഹരണം നടത്താൻ കമ്പനികളെ അനുവദിക്കില്ല.
സെബി പറയുന്നത്
കുറെ നാളുകളായി എസ്.എം.ഇ ഐ.പി.ഒ സെബിയുടെ സൂക്ഷ്മ നിരീക്ഷണത്തിലായിരുന്നു. ഇതിന് ശേഷം ഇന്നലെ മുംബൈയിൽ ചേർന്ന സെബിയുടെ യോഗമാണ് പുതിയ മാറ്റങ്ങൾ നടപ്പാക്കാൻ തീരുമാനിച്ചത്.
ചെറുകിട-ഇടത്തരം വ്യവസായങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് റെഗുലേറ്ററി ഫ്രെയിംവർക്ക് ശക്തിപ്പെടുത്തുകയാണ് ചെയ്തതെന്ന് സെബി അറിയിച്ചു. മികച്ച ട്രാക്ക് റെക്കോർഡുള്ള കമ്പനികൾക്ക് പൊതുജനങ്ങളിൽ നിന്ന് ധനസമാഹരണത്തിനുള്ള അവസരം ഒരുക്കുകയും, എക്സ്ചേഞ്ചിൽ ലിസ്റ്റ് ചെയ്യുകയുമാണ് ലക്ഷ്യം.
ഇത്തരത്തിൽ എസ്.എം.ഇ വിഭാഗത്തിലെ നിക്ഷേപ താല്പര്യം സംരക്ഷിക്കാൻ സാധിക്കും. ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് സെബി (ICDR) റെഗുലേഷൻസ് 2018, സെബി (LODR) റെഗുലേഷൻസ് 2015 എന്നിവയിൽ ഭേദഗതി വരുത്തിയതായും പത്രക്കുറിപ്പിൽ അറിയിച്ചു.
പുതിയ നിയന്ത്രണങ്ങൾ
പ്രമോട്ടർ, പ്രമോട്ടർ ഗ്രൂപ്പുകൾ, ബന്ധപ്പെട്ട പാർട്ടികൾ തുടങ്ങിയവർക്ക് വായ്പ തിരിച്ചു നൽകുക എന്ന ലക്ഷ്യമുള്ള എസ്.എം.ഇ ഐ.പി.ഒകൾ അനുവദിക്കില്ല. ഇത്തരത്തിലുള്ള പ്രത്യക്ഷമോ, പരോക്ഷമോ ആയ ലക്ഷ്യങ്ങളുള്ള പബ്ലിക് ഇഷ്യു നടത്താൻ അനുവദിക്കില്ലെന്നും സെബി അറിയിച്ചു.
ഐ.പി.ഒ നടത്താൻ ഉദ്ദേശിക്കുന്ന ഒരു എസ്.എം.ഇ കമ്പനിക്ക് അതിന് മുമ്പുള്ള മൂന്ന് സാമ്പത്തിക വർഷങ്ങളിൽ രണ്ട് വർഷമെങ്കിലും 1 കോടി രൂപയെങ്കിലും പ്രവർത്തന വരുമാനം (Earnings Before Interest, Depreciation and Tax), ഉണ്ടായിരിക്കണം. ഇത്തരത്തിൽ ഐ.പി.ഒ ഫയൽ ചെയ്യുന്ന ‘Draft Red Herring Prospectus’ (DRHP)ന് മുമ്പുള്ള മൂന്ന് വർഷമാണ് പരിഗണിക്കുക.
എസ്.എം.ഇ ഐ.പി.ഒകളുടെ ഓഫർ ഫോർ സെയിൽ (OFS) ഭാഗം ആകെ ഇഷ്യു സൈസിന്റെ 20 ശതമാനത്തിൽ കൂടുതലാവരുത്. ഷെയർ ഹോൾഡിങ് സെല്ലിങ്, ഹോൾഡിങ്ങിന്റെ 50 ശതമാനത്തിൽ കൂടാനും അനുവദിക്കില്ല.
കൂടാതെ, General Corporate Purpose ഫണ്ട് ഐ.പി.ഒ സൈസിന്റെ 15% അല്ലെങ്കിൽ 10 കോടി രൂപ, ഏതാണോ കുറവ് ആ പരിധിയായി നിശ്ചയിച്ചിട്ടുമുണ്ട്. സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ചിൽ ഫയൽ ചെയ്യുന്ന ഐ.പി.ഒ ഡ്രാഫ്റ്റ് ഡോക്യുമെന്റ്സ് 21 ദിവസം മുമ്പ് അഭിപ്രായം അറിയിക്കുന്നതിനായി പബ്ലിക്കായി ലഭ്യമാക്കണം.
‘മിനിമം പ്രമോട്ടർ കോൺട്രിബ്യൂഷനിൽ’ (MPC) അധികം വരുന്ന പ്രമോട്ടർ ലോക് ഇൻ ഹോൾഡിങ്, ഘട്ടം ഘട്ടമായി മാത്രമേ റിലീസ് ചെയ്യുകയുള്ളൂ. അതായത് MPC യിൽ അധികമായി വരുന്ന 50% പ്രമോട്ടർ ഹോൾഡിങ് 1 വർഷത്തിന് ശേഷവും, കൂടുതലായി വരുന്ന ബാക്കി 50% പ്രമോട്ടർ ഹോൾഡിങ് 2 വർഷത്തിന് ശേഷവുമായിരിക്കും റിലീസ് ചെയ്യുക.
മെയിൻ ബോർഡ് ഐ.പി.ഒകളിൽ ബാധകമായ അതേ വ്യവസ്ഥകളായിരിക്കും, ഇനി മുതൽ എസ്.എം.ഇ ഐ.പി.ഒകളിൽ നോൺ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യഷണൽ ഇൻവെസ്റ്റേഴ്സിനും ബാധകമാവുക.
സെബിയുടെ ഡിസ്കഷൻ പേപ്പർ
കഴിഞ്ഞ മാസം എസ്.എം.ഇ ഐ.പി.ഒ ലിസ്റ്റിങ്ങുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പുനരവലോകനത്തിനായി സെബി ഒരു ഡിസ്കഷൻ പേപ്പർ അവതരിപ്പിച്ചിരുന്നു. ആപ്ലിക്കേഷൻ സൈസ് നിലവിലെ 1 ലക്ഷം രൂപയിൽ നിന്ന് 2 ലക്ഷമാക്കി ഉയർത്തണമെന്ന് ഇതിൽ പ്രപ്പോസലുണ്ടായിരുന്നു.
നോൺ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂഷണൽ ഇൻവെസ്റ്റേഴ്സിന് ഭാഗികമായ അലോട്മെന്റ് നൽകുന്ന മെക്കാനിസം മാറ്റാനും പകരം, റീടെയിൽ നിക്ഷേപകരുടേതിന് സമാനമായ draw of lots” അവതരിപ്പിക്കാനും ഇതിൽ നിർദേശമുണ്ടായിരുന്നു.
വില നിർണയത്തിലെ തട്ടിപ്പുകൾ തടയാനാണിത്. കൂടാതെ ഓഫർ ഫോർ സെയിൽ അനുപാതം ആകെ ഇഷ്യു സൈസിന്റെ 20-25% എന്ന തോതിൽ നിശ്ചയിക്കാനും പ്രപ്പോസലുണ്ടായിരുന്നു.
എന്തു കൊണ്ട് നിയന്ത്രണങ്ങൾ കർശനമാക്കുന്നു?
നിക്ഷേപകരെ സംരക്ഷിക്കുക, വലിയ റിസ്ക് എടുക്കാൻ ശേഷിയില്ലാത്ത സാധാരണ റീടെയിൽ നിക്ഷേപകർക്ക് സുരക്ഷ നൽകുക എന്നീ ലക്ഷ്യങ്ങളാണ് സെബിയുടെ പുതിയ തീരുമാനത്തിന് പിന്നിൽ.
ഈ വർഷം എസ്.എം.ഇ ഐ.പി.ഒകൾ റെക്കോർഡ് സൃഷ്ടിച്ചിരുന്നു. 225ൽ അധികം കമ്പനികൾ 8,200 കോടി രൂപയിലധികമാണ് സമാഹരിച്ചത്. കഴിഞ്ഞ വർഷം ഇത് 4,686 കോടി രൂപയായിരുന്നു.
പല എസ്.എം.ഇ ഐ.പി.ഒകളിലും ഓവർ സബ്സ്ക്രിപ്ഷൻ ഉണ്ടാവുന്ന സാഹചര്യവുമുണ്ടായിരുന്നു. കൂടുതൽ ഇഷ്യുകളും നൂറ് കണക്കിന് മടങ്ങ് അധികം സബ്സ്ക്രിപ്ഷനാണ് നേടിയത്.
കൂടാതെ പല കമ്പനികളും വലിയ ലിസ്റ്റിങ് നേട്ടങ്ങളുമുണ്ടാക്കി. ഇതെല്ലാം എക്സ്ചേഞ്ചുകളുടെയും, സെബിയുടെയും ശ്രദ്ധ എസ്.എം.ഇ ഐ.പി.ഒകളിൽ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ കാരണമായി.
ഇപ്പോൾത്തന്നെ ഐ.പി.ഒകൾക്കായി സമർപ്പിക്കുന്ന ഡ്രാഫ്റ്റ് ഡോക്യുമെൻ്സ് എക്സ്ചേഞ്ചുകൾ കർശനമായി പരിശോധിക്കുന്നുണ്ട്.